‘Daar waar ik niets zeg, ligt ruimte voor empathie’
Interview met Yanaika Zomer voor Magazine Vrij
Meredith Greer schreef een boek over mens zijn. Het gaat over rouw, eenzaamheid, vrijheid en verbondenheid met anderen. Haar idee werd geboren rond een kind dat er nooit zou zijn. Greer schreef een boek dat om abortus draait, maar er niet over gaat. ,,Het was mijn meest menselijke ervaring ooit, maar de meningen en narratieven isoleerden me.’’
Er was een pandemie gaande. De wereld stond stil en het beïnvloedde ons allemaal. Dat hadden we gemeen. Maar achter elke voordeur speelden zich taferelen af die niemand zag. Zo raakte Meredith Greer ongewenst zwanger. In ‘Bedenktijd’ neemt ze die persoonlijke situatie als uitgangspunt om universele thema’s uit te diepen. In essays, poëzie, fictieve verkenningen, autobiografische verslagen en ook in de vormgeving, lukt het haar om uit de discussie of sentiment te blijven en te zien wat ons bindt.
,,Ik wilde de aanleiding zo sec mogelijk houden’’, vertelt ze. ,,Mijn abortus is totaal oninteressant voor anderen en van mezelf vind ik het al snel aanstellerij als ik te veel op de emotie ga zitten. Dat is niet per se gezond, maar het geeft wel ruimte. Mensen weten zelf wel wat verdriet is. Als ik dit boek vol zou stoppen met de specifieke details van mijn persoonlijke rommelige situatie, zou ik de lezer eigenlijk alleen maar uitnodigen achterover te gaan zitten en te oordelen. ‘Welke morele, filosofische, juridische en politieke overwegingen spelen hier mee en wat vinden we daarvan?’ Daarmee creëer je afstand. Door iets open te laten vraag je anderen zich in te leven. Hier staat een mens met pijn. Op die plek kan empathie ontstaan.’’ Greer gebruikt in het boek regelmatig de je-vorm. ,,Het heeft iets afstandelijks en dissociatiefs. Het is te pijnlijk om heel dichtbij te komen. En tegelijkertijd zorgt het dat iedereen, ook mannen in de schoenen van een vrouw kunnen gaan staan die dit verdriet heeft. Zij zullen het nooit meemaken, maar verdriet en rouw zijn universeel.’’
De term abortus is per definitie beladen. Greer: ,,Het schiet genadeloos tekort zodra het valt. Het is lomp, een woord als een sloophamer. Het slaat elk gesprek dood en dwingt het bovendien in een bepaalde hoek. Voor mij was het de meest menselijke ervaring die ik ooit had, maar de meningen en narratieven om het onderwerp heen, isoleerden me. Omdat het ook nog in zo’n bizarre periode gebeurde realiseerde ik me dat we allemaal ons eigen verdriet hadden en dat niemand het erkende. Dat vond ik fascinerend.’’